Bedelliye Ne Zaman Başvurulur?
Herkesin hayatında dönüm noktaları vardır. Kimisi için mezuniyet töreni, kimisi için ilk iş günü… Ama bazı noktalar var ki, toplum olarak hepimizi doğrudan etkileyen ve bir şekilde hayatımıza dokunan anlar. Bedelli askerlik başvurusu da tam olarak bunlardan biri. Benim için bedelliye başvuru, hem kişisel bir karar hem de çevremde gördüğüm binlerce farklı hikayenin birleştiği bir anıydı. Bedelliye ne zaman başvurulur, kimler başvurur ve bu süreç gerçekten ne kadar anlamlı? Gelin, bir göz atalım.
Bedelliye Ne Zaman Başvurulur? İlk Adım
Bir sabah, arkadaşım Serkan’la çay içiyorduk. Serkan, “Yani ben ne zaman başvuracağım?” dedi, elleriyle telefonu karıştırarak. O an fark ettim, çevremdeki çoğu kişi bedelli askerlik başvurusu yapmayı düşünüyordu ama kimse tam olarak nasıl ve ne zaman başvurması gerektiğini bilmiyordu. Bu da beni düşündürttü. Serkan’ın “Bunu ne zaman yapmalıyım?” sorusuna verdiğim yanıt aslında çoğumuzun aklındaki ortak soruydı.
Türkiye’de bedelli askerlik, belli bir ücret karşılığında askerlik yükümlülüğünü yerine getirmeden askerlik hizmeti tamamlanmasını sağlayan bir seçenek. Başvuru için belli dönemler var. Her iki yılda bir, genellikle yaz aylarında başvurular açılıyor. Başvuru tarihleri, askerlik yasalarında yapılan değişikliklere göre değişse de, son yıllarda neredeyse her yaz başvuru dönemi açılmakta. Ancak kesin tarihleri takip etmek ve başvuru için gerekli şartları kontrol etmek, sürecin sorunsuz ilerlemesi için çok önemli.
İstatistikler Ne Diyor?
Ekonomi okumuş biri olarak verilerle her zaman haşır neşirim. Bedelli askerlik de bu bağlamda incelemekten keyif aldığım konulardan biri. 2021 yılındaki bedelli askerlik başvurularına bakacak olursak, 2018’teki büyük başvuru dalgası sonrası, başvurular yine çok yüksek sayılarla gerçekleşmişti. 2021’de yaklaşık 120 bin kişi bedelli askerlik başvurusu yapmıştı. Şu anda, 25 yaşında bir genç olarak, çevremde birçok arkadaşımın başvurmayı düşündüğü bir dönemdesiniz. İstatistikler, özellikle 2011’den sonra bedelli askerlik başvurularının hızla arttığını gösteriyor. Bir de, en çok başvuran yaş grubu 25 ile 30 yaş arasında. Bu da aslında bir anlamda gençlerin hayatındaki kırılma anlarından biri olarak bedelli askerliği işaret ediyor.
Başvuruya Karar Vermek: Gerçek Hayat Hikayeleri
Birçok kişiye göre askerlik, zorunlu bir yükümlülükten daha fazlası. Benim de tanıdığım birkaç kişi, bedelli askerlik yapma kararı aldıklarında işlerinden, ailelerinden ve hayatlarındaki diğer sorumluluklardan kopmak istemediklerini belirttiler. Bu, bazı insanlar için iş hayatında kesintiye uğramamak anlamına gelirken, diğerleri için de askerlik yapmamak daha “mantıklı” görünüyordu.
Mesela, dostum Mehmet, inşaat sektöründe çalışıyordu. Bir gün onu telefonla aradım, “Bedelliye başvurmayı düşünüyor musun?” diye sordum. Gülerek “Evet ama çok zor bir karar. Hem de bir sürü işim var,” dedi. Mehmet, çalışma hayatında aktif bir şekilde ilerlemek isteyen biriydi ve askerlik, kariyerine bir engel gibi görünüyordu. Bir yandan da, ailesinin beklentileri, toplumun bakış açısı gibi etkenler vardı. Mehmet’in kararsızlığı, aslında çok yaygın bir durum.
Bedelli askerlik başvurusu yapmayı düşünenlerin birçoğu, bu kararı yalnızca ekonomik nedenlerle değil, aynı zamanda hayatlarının doğru zamanında askerlik hizmetini tamamlamayı istedikleri için alıyorlar. Zaten bedelli askerlik, zorunlu hizmetin yanında bir seçim gibi görünüyor. Bu yüzden de insanlar, başvuru tarihleri açıklandığında, kendi hayatlarında o dönemin gerçekten doğru bir zaman olup olmadığını sorguluyorlar. Mehmet’in yaşadığı bu ikilem, aslında birçok kişinin yaşadığı bir gerçeği yansıtıyor: Bedelli askerlik, sadece bir başvuru tarihi değil, bir yaşam kararıdır.
Bedelli Başvurusu İçin Uygun Zaman: Kimler Başvurmalı?
Bedelliye başvurmak için gerçekten belirli bir “zaman” var mı? Bu sorunun cevabı aslında çok kişisel. Ancak bir veri üzerinden örnek vermek gerekirse, 2019 yılında 3.6 milyar TL’lik bir gelir elde edildiği açıklanmıştı bedelli askerlik başvurularından. Yani, bedelli askerlik yapanlar aslında ülke ekonomisine ciddi bir katkı sağlıyorlar. Bu noktada, başvuru tarihi ve zamanı gerçekten önemli.
Başvuru için doğru zaman, hem kişisel hem de ekonomik açıdan değerlendirilmesi gereken bir durumdur. Eğer kariyerinize odaklanmışsanız ve askere gitmek istemiyorsanız, başvuru zamanı olarak bedelli askerlik dönemlerini hedeflemek mantıklı olabilir. Ama bir yandan da, belki de 20’li yaşlarınızda, içinizde bir macera arayışıyla, askerlik yapmak istiyorsunuz. Herkesin hikayesi farklı.
Sonuç Olarak
Bedelliye başvurmanın zamanı kişisel bir karar. Kimi insanlar hayatlarında her şey yolunda giderken bu seçeneği tercih ederken, kimisi de bunun zorunluluk olduğunu düşündüğü için bu yola başvuruyor. Fakat veriler, istatistikler ve çevremdeki gözlemler, bu kararın en çok 25-30 yaş arasındaki gençlerde alındığını gösteriyor. O yüzden, 25 yaşında biri olarak, bedelli askerlik başvurusu yapmayı düşünen biriyseniz, başvuru tarihini takip etmek kadar, kararınızı verirken ekonomik ve kişisel faktörleri de göz önünde bulundurmanız önemli.